Gaz ziemny
Gaz ziemny to nieodnawialne źródło energii, naturalny surowiec wydobywany ze złóż znajdujących się w skorupie ziemskiej. Jest bardzo dobrym, wysokokalorycznym surowcem, źródłem energii elektrycznej i ciepła. Swoje zastosowanie znajduje głównie w produkcji, przemyśle, transporcie, rolnictwie, ale i w życiu codziennym. Głównymi producentami gazu ziemnego są Stany Zjednoczone, Rosja, Iran.
Jedną z najważniejszych jego zalet to jego jednorodność – w kontekście spalania, jak
i składu chemicznego (gaz to głównie metan). Jest najlepszym paliwem pod względem finansowym, jak i ekologicznym. Jest tańszy w eksploatacji i wytwarza największą ilość ciepła przy wykorzystaniu 1kg surowca. W porównaniu do innych paliw kopalnych, spalanie gazu zmniejsza emisję CO2 nawet
o połowę. Gaz nie emituje szkodliwych substancji lotnych (przyczyniających się do powstania smogu) i stałych.
Wydobycie gazu w Polsce sięga rocznie ok. 4 mld m3, co stanowi ¼ krajowego zapotrzebowania. Największe złoża występują w południowo-wschodniej i zachodniej części naszego kraju. Pozostała część gazu pochodzi z importu. Głównym jego kierunkiem jest Rosja – rurociągami przebiegającymi przez Ukrainę i Białoruś.
Według PGNiG w 2019r. łączny import gazu wyniósł łącznie 14,86 mld m3 czyli o około 1,32 mld m3 więcej niż przed rokiem. Import ze wschodu wyniósł 8,95 mld m3 oznaczając spadek o około 6,6% w stosunku do roku 2018. Obecnie oprócz tradycyjnych punktów dostaw z Rosji na wschodniej granicy Polska posiada połączenie z Niemcami i Czechami. Nadzieja na nowe źródła gazu leży w tzw. Baltic Pipe. Trasa transportu gazu wiodłaby z Norwegii, poprzez Danię i Morze Bałtyckie. Gaz pochodziłby z własnego wydobycia PGNiG ze złóż zlokalizowanych na kilkudziesięciu koncesjach udzielonych przez rząd norweski. Pozostałą część stanowiłby gaz pochodzący od innych producentów gazu w Norwegii. Zakup gazu byłby dokonywany na podstawie cen rynkowych powiązanych z cenami gazu na giełdach europejskich. Planowany termin uruchomienia Baltic Pipe to 1 październik 2022r.
„Łańcuch gazowy”
Pokłady gazu występują samodzielnie bądź towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego. Droga od wydobycia gazu do jego praktycznego wykorzystania jest wieloetapowa.
Przy poszukiwaniu surowca stosuje się zazwyczaj metody grawimetryczną i magnetyczną oraz niekiedy sejsmiczną. Wydobycie gazu odbywa się metodą otworową z użyciem odwiertów wiertniczych przy wykorzystaniu różnicy ciśnień pomiędzy złożem a głowicą odwiertu. Odwiert zazwyczaj jest pionowy. Jest on wystarczający do uzyskania dobrej wydajności odwiertu ze względu na wysoką przepuszczalność warstwy zbiornikowej. To z kolei pozwala na swobodne przepłynięcie gazu w kierunku odwiertu (ku górze) i finalnie na powierzchnię.
Gaz po wydobyciu jest bezbarwny, rzadki i dość mocno zanieczyszczony. Przed wprowadzeniem go do rurociągów, poddawany jest obróbce technologicznej (oczyszczanie), dzięki której zmienia się jego skład, dzięki czemu możliwy jest jego transport i użytkowanie. Proces ten jest wieloetapowy. Polega on między innymi na odseparowaniu wody z gazu, osuszaniu, usuwaniu CO2, wytrącaniu węglowodorów wyższych i odsiarczaniu.
Kolejno odbywa się proces skraplania gazu polegający na zmianie stanu jego skupienia z fazy gazowej na fazę ciekłą (LNG). Proces ten odbywa się przy odpowiednim ciśnieniu i w temperaturze niższej od temperatury otoczenia. W trakcie skraplania objętość gazu się zmniejsza, dzięki czemu gęstość energii ciekłego gazu wzrasta. Temperatura gazu ciekłego wynosi -160°C przez co wymaga on zbiornika kriogenicznego. Liczba oktanów gazu ciekłego wynosi 130. Ciekły gaz stanowi ¼ światowego handlu gazu ziemnego, a krajem wiodącym w jego produkcji jest Japonia.
Skroplony gaz ziemny jest transportowany na duże odległości przy użyciu metanowców.
Kolejno odbywa się proces regazyfikacji LNG. Polega on na przywróceniu gazu z postaci ciekłej do postaci gazowej poprzez ogrzanie skroplonego surowca. Głównymi narzędziami do tego wykorzystywanymi są odparowalniki.
Tak przygotowany gaz jest transportowany gazociągami wysokiego ciśnienia i w zależności w jakim celu gaz będzie wykorzystywany, trafia on do magazynów/instalacji odbiorcy bądź sieci dystrybucyjnych kierowanych przez odpowiednich operatorów. Magazynowanie gazu może odbywać się w dwojaki sposób: pod ziemią bądź na ziemi.
Za naszym pośrednictwem klient może zawrzeć umowę sprzedaży gazu ziemnego w oparciu o:
– produkt na rynku terminowym (FIX) – gaz dostarczany jest po stałej, niezmiennej cenie przez cały okres obowiązywania umowy. Kontrakty terminowe pozwalają wyznaczyć cenę gazu ziemnego w dłuższym okresie czasowym.
– produkt zakupiony w transzach – ceny gazu oparte są na notowaniach Rynku Terminowego Towarowego na TGE. Rozwiązanie to pozwala na zakup gazu bezpośrednio na giełdzie (w oparciu o aktualną sytuację rynkową). Cena gazu zostaje ustalona indywidualnie zgodnie z zamówieniem klienta. Zakup może dotyczyć poszczególnych miesięcy, kwartałów czy też całego roku.
– produkt na rynku dnia następnego (SPOT) – produkt dostarczany po cenie zmiennej. Zakup gazu ziemnego odbywa się po cenach hurtowych aktualnie notowanych na Towarowej Giełdzie Energii. Transakcje są realizowane w przeciągu dwóch dni roboczych od ich zlecenia. Notowania odbywają się codziennie. Koszt gazu na rynku dnia następnego (SPOT) ulega wahaniom, rośnie w czasie zwiększonego popytu na gaz, a maleje gdy spada zapotrzebowanie.
– produkt z maksymalną ceną graniczną – cena gazu ziemnego jest zmienna, ustalana w oparciu o hurtowy rynek paliwa gazowego i gwarancji ceny maksymalnej.
Główni sprzedawcy gazu w Polsce:
– PGNiG
– Audax Energia Sp. z o.o.
– CEZ Trade Polska Sp. z o.o.
– Cryogas M&T Poland S.A.
– Energy March Sp. z o.o.
– EWE Polska Sp. z o.o.
– Enefit Sp. z o.o.
– Fortum Marketing and Sales Polska S.A.
– Veolia Contracting Poland Sp. z o.o.
Szukasz specjalistów od oszczędności?
W ciągu ostatnich lat działalności osiągnęliśmy stałą pozycję na rynku dzięki bezpośredniej współpracy z coraz większą liczbą sprzedawców energii elektrycznej i gazu ziemnego.
